Overeenkomsten tussen voeding en medicijnen
Het is al vrij lang bekend dat ons voedingspatroon samenhangt met onze gezondheid. Groente en fruit, vezelrijke voeding en het mediterrane dieet zijn algemeen bekend als gezond, maar het is nog niet altijd duidelijk hoe voeding invloed heeft op ziekten. Utrechtse wetenschappers hebben met een baanbrekend onderzoek aangetoond dat bepaalde voedingsstoffen op eenzelfde manier kunnen werken als medicijnen. Hoe dit precies zit lees je in dit artikel.
Voedingsstoffen en receptoren
In dit onderzoek hebben wetenschappers meer dan 200 andere onderzoeken bekeken en samengevoegd. Daaruit blijkt dat bepaalde voedingsstoffen op dezelfde manier binden aan een cel als medicijnen. Stoffen binden via receptoren aan een cel. Dat zijn eiwitten die in de celwand van een cel zitten. Ze kunnen signalen van buiten en binnen een cel doorgeven en zo een bepaalde reactie van het lichaam op gang brengen. Als voedingsstoffen op dezelfde receptoren binden als medicijnen brengen ze zo eenzelfde reactie in het lichaam opgang.
De onderzoekers brachten 15 soorten receptoren in kaart waaraan tientallen verschillende voedingsstoffen kunnen binden. De onderzoekers denken dat het met dit inzicht in de toekomst misschien mogelijk is om bij ziekten na te gaan welke receptoren een rol spelen en welke voedingsstoffen daar aan binden.
Effect op het immuunsysteem
De receptoren die in kaart gebracht zijn hebben allemaal een effect op het immuunsysteem en dat is niet voor niks. Bij veel ziekten zoals kanker, diabetes en hart- en longziekten is het immuunsysteem betrokken. Bij deze aandoeningen worden ontstekingsreacties in het lichaam opgewekt. Deze zogenaamde niet-besmettelijke ziekten zijn voor meer dan 70% verantwoordelijk voor alle sterfgevallen in de wereld.
Zowel medicijnen als voedingsstoffen die aan de in kaart gebrachte receptoren binden vervullen hetzelfde specifieke effect. Het verschil is alleen dat medicijnen grote hoeveelheden van de werkzame stoffen bevatten. Voedingsmiddelen bevatten vaak maar een kleine hoeveelheid van de werkzame stoffen. Voeding kan hierdoor geen medicijnen vervangen, maar kan wel als ondersteuning dienen zeggen de onderzoekers.
Gezonde voedingsstoffen
Het onderzoek laat een gedetailleerde beschrijving zien van het effect van voedingsstoffen op het immuunsysteem. Voedingsstoffen kunnen zowel ontstekingsremmende als een ontstekingsbevorderende werking hebben. Over het algemeen kan gesteld worden dat verzadigde vetzuren een negatief effect hebben. Ze werken ontstekingsbevorderend. Voedingsstoffen zoals vitamines, vezels en onverzadigde vetzuren hebben een ontstekingsremmend effect.
Alhoewel voeding medicatie dus niet kan vervangen, kunnen we wel concluderen dat een gezond dieet dat bestaat uit voldoende groente, fruit, volkoren producten en onverzadigde vetten zoals noten, vette vis en plantaardige oliën bijdraagt aan een gezonde levensstijl.
Bron: van Daal, M. T., Folkerts, G., Garssen, J., & Braber, S. (2021). Pharmacological Modulation of Immune Responses by Nutritional Components. Pharmacological Reviews, 73(4), 198-232. https://pharmrev.aspetjournals.org/content/73/4/198#T1